Сè поголем број научни студии го потврдуваат она што многумина интуитивно отсекогаш го знаеле – тишината има корисен ефект врз умот, телото и духот.
Во време преплавено со звучни стимули, дури и краткиот престој во тишина може да донесе конкретни придобивки: го намалува крвниот притисок, го намалува нивото на стрес, ја подобрува концентрацијата, го стимулира растот на мозочните клетки и придонесува за подобар квалитет на спиење.
Наместо тишината да се гледа како непријатна празнина што треба да се пополни што е можно поскоро со музика, екрани или разговори, таа може да се гледа како простор за регенерација и внатрешно ресетирање.
Со неа се раѓа јасност, ја зајакнува свеста и отвора простор за креативност и емоционална рамнотежа.
Во свет кој постојано бара наше внимание, тишината може да стане вреден сојузник во одржувањето на здравјето и внатрешниот мир.
Тишината може да има позитивен ефект врз здравјето на повеќе начини, вклучувајќи:
Намалување на крвниот притисок
Подобрување на концентрацијата и фокусот
Смирување на агресивните мисли
Стимулирање на растот на мозокот
Намалување на кортизолот
Поттикнување на креативноста
Олеснување на несоницата
Поттикнување на свеста (свесност)
Тишината помага во намалување на крвниот притисок
Хипертензијата, или високиот крвен притисок, често се нарекува „тивок убиец“. Сепак, донекаде е иронично што тишината може да придонесе за нејзино намалување.
Студија од 2006 година покажа кај испитаниците дека двеминутен период на тишина по слушање музика значително го намалува срцевиот ритам и крвниот притисок . Дури и во споредба со бавната, релаксирачка музика, тишината довела до поголем пад на овие важни индикатори за здравјето на срцето.
Постара студија од 2003 година ги поврза хронично бучните средини со зголемен срцев ритам и крвен притисок. Иако се потребни повеќе истражувања за да се утврдат долгорочните ефекти од тишината врз кардиоваскуларното здравје, резултатите досега изгледаат ветувачки.
Тишината ги подобрува концентрацијата и фокусот
Постои добра причина зошто важните испити не се полагаат со гласна музика во позадина. Звучната тишина му помага на човекот да се фокусира.
Ослободени од надворешни звучни стимули, мозоците можат полесно да се концентрираат на задачата што ја имаат. Тоа може да има придобивки за работата, образованието, односите и друго.
Во една студија од 2021 година, 59 учесници извршувале задачи што барале концентрација додека позадината била тишина, говор или друг шум. Оние што работеле во тишина имале најмало когнитивно оптоварување и најниско ниво на стрес.
– Фокусирањето на едно нешто истовремено, со целосно внимание, може да придонесе за ефикасност и чувство на смиреност во средината на активноста. Животот се одвива по ред. Кога се фокусираме на едно нешто, не сме расеани. Нашето внимание и енергија се усогласени – објаснува клиничкиот психолог и едукатор за внимателност, Суприја Блер.
Тишината ги смирува агресивните и негативните мисли
Негативните мисли се еден од главните симптоми на анксиозност. Иако тишината може да изгледа како отворен простор што лесно ќе ги исполни овие мисли, не мора да биде така.
Напротив, можно е да се дозволи тишината да донесе внатрешен мир и спокојство во умот.
– Учењето да бидеме тивки ни помага да престанеме да трошиме енергија на непотребни работи, постојано учествувајќи во трката на мисли во нашата глава – вели психологот Блер.
Конечно, менталната тишина може да стане порта кон практиката на внимателност, што има докажани придобивки во борбата против анксиозноста.
Тишината може да го стимулира растот на мозокот
Смирувањето на умот може да придонесе за поздрав мозок. Студија врз животни од 2013 година покажа дека два часа тишина го стимулираат растот на нови клетки во хипокампусот кај глувците – делот од мозокот поврзан со меморијата и емоциите. Иако ова не значи дека луѓето ќе ги доживеат истите ефекти, ова откритие е интересен поттик за понатамошни истражувања.
Тишината може да ги намали нивоата на кортизол
Веројатно сите барем еднаш сме се чувствувале преоптоварени на гласен концерт или на бучна детска роденденска забава. Ова ментално чувство има физиолошка основа.
Истата студија што ги испитуваше ефектите од бучавата врз концентрацијата, исто така покажа дека луѓето кои извршувале задачи со бучава во позадина имале повисоки нивоа на хормонот на стрес – кортизол.
– Акумулацијата на непријатна бучава може да доведе до ментален стрес и прекумерно лачење на кортизол. Кога е покачен, кортизолот може да придонесе за зголемување на телесната тежина, чувство на преоптовареност, проблеми со спиењето и развој на хронични заболувања – вели клиничкиот психолог д-р Мартин Пранти.
Тишината ја поттикнува креативноста.
Ослободувањето на умот преку долг период на тишина може да биде клучот за поголема креативност. Иако има малку клинички истражувања што директно ги поврзуваат тишината и креативноста, многу експерти ги нагласуваат придобивките од менталниот одмор за подобра креативност.
Утврдено е дека периодите за одмор ја зголемуваат продуктивноста и го подобруваат решавањето проблеми.
– Учењето како да ги „свариме“ нашите мисли и да го смириме умот може да создаде простор за искри на креативност и инспирирано дејствување – вели Суприја Блер.
Тишината може да ја подобри несоницата
На повеќето од нас ни е потребна тивка средина за да можеме да спиеме. Всушност, стресот предизвикан од надворешна бучава може да го наруши ноќниот сон до степен сличен на некои нарушувања на спиењето. Но, тишината не е корисна само ноќе. Практикувањето тишина во текот на денот може да ви помогне подобро да спиете ноќе.
– Тишината го поттикнуваат растот на мозокот и ја ослободуваат напнатоста, што може да придонесе за поголемо чувство на благосостојба, бидејќи луѓето тогаш генерално стануваат порелаксирани. Кога ова се случува, квалитетот на спиењето се подобрува – вели клиничкиот психолог Мартин Пранти.
Тишината поттикнува свест
Кога некое лице молчи, тој е поканет да живее во сегашниот момент. Иако може да почувствува импулс да ја исполни тишината со некоја активност, разговор или музика, може свесно да избере да молчи. Ова им овозможува на мислите да се смират и на телото да се врати во парасимпатична состојба – состојба што промовира релаксација, регенерација и внатрешен мир.
Како да внесете повеќе тишина во животот
Не можете навистина да избегате од светот во некоја „капсула на тишина“, но со малку свесна намера, можете да внесете повеќе мир во секојдневниот живот.
Може да се испробаат следниве методи за намалување на бучавата:
Претворање на возилото во зона без бучава
Препорачливо е автомобилот да се претвори во еден вид рај на тишина. Ако имате долго патување до работа секој ден, тоа може да биде идеална можност да уживате во мир и тишина. Психологот Мартин Пранти предлага да го исклучите радиото за да ја намалите менталната стимулација и да ја искористите можноста да бидете присутни во моментот.
Исклучување на бучавата во позадина за време на домашните работи
Дневните активности можат да се извршуваат без звук. На пример, подготовката на вечера или средувањето на косата наутро може да се прави без музика или ТВ емисија во целосна тишина.
Лесно е да се носат слушалки речиси цел ден како еден вид аудио „автопилот“, но може да биде вистинско ментално олеснување едноставно да се соблечат.
– Самото прекинување на навиката постојано да одиме со слушалки, ја прекинува постојаната стимулација што нè преплавува секоја секунда – објаснува Пранти.
Станување порано пред сите во куќата
Ако децата, партнерот или цимерите се постојан извор на бучава, тишината може да стане луксуз. Во тој случај, препорачливо е да станете пред останатите членови на домаќинството.
Почнувајќи со мали чекори
За некои луѓе, тишината може да изгледа непријатно или застрашувачки. Ако е позната, треба да се започне полека.
– Започнете со вежбање 2 минути тишина. Само набљудувајте што се случува во вашиот ум, без приврзаност кон мислите. Тоа е првиот чекор кон развивање на свеста – охрабрува Суприја Блер.
The post Зошто тишината е важна за нашиот живот? – Придобивки кои досега не сме ги знаеле appeared first on Локално.
